Đại tràng là một phần của hệ tiêu hóa, và có nhiều loại bệnh khác nhau có thể ảnh hưởng đến nó. Các bệnh ở đại tràng có thể là các vấn đề viêm nhiễm, tổn thương, tắc nghẽn, hoặc các vấn đề khác liên quan đến cơ cấu và chức năng của đại tràng.
Các triệu chứng của bệnh ở đại tràng
Triệu chứng của các bệnh đại tràng có thể thay đổi tùy thuộc vào loại bệnh và mức độ nghiêm trọng. Dưới đây là một số triệu chứng chung có thể xuất hiện khi bạn gặp vấn đề với đại tràng:
- Đau bụng hoặc đau hậu môn: Đau có thể biểu hiện từ nhẹ đến nặng, thường xuất hiện ở vùng bụng dưới và/hoặc vùng hậu môn. Đau có thể là cơn đau bên phải, bên trái hoặc cả hai bên bụng.
- Thay đổi thói quen đi ngoài: Có thể bao gồm táo bón hoặc tiêu chảy (phân lỏng và thường xuyên).
- Chảy máu từ hậu môn: Có thể thấy máu trong phân hoặc trên giấy vệ sinh sau khi vệ sinh hậu môn.
- Sụt cân đột ngột: Sụt cân nhanh chóng mà không có lý do rõ ràng có thể là một dấu hiệu của vấn đề đại tràng.
- Mệt mỏi không rõ nguyên nhân: Mệt mỏi có thể là một triệu chứng liên quan đến nhiều bệnh đại tràng.
- Đầy bụng: Sự tích tụ khí trong đại tràng có thể gây ra cảm giác đầy bụng, căng và đau.
- Chứng ruột kích thích (IBS): Gây ra đau bụng, khó chịu và thay đổi thói quen đi ngoài, nhưng không có biểu hiện viêm nhiễm hoặc tổn thương.
- Mất cảm giác khi đi ngoài: Mất cảm giác hoặc cảm giác giảm khi đi ngoài có thể liên quan đến vấn đề về đại tràng.
Không phải tất cả các triệu chứng trên đều chỉ ra bệnh đại tràng. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào không bình thường, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được khám và chẩn đoán đúng cách.
Làm thế nào để chẩn đoán bệnh ở đại tràng
Chẩn đoán bệnh ở đại tràng thường đòi hỏi một quá trình bước đầu từ việc kiểm tra triệu chứng và tiếp tục bằng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và xác nhận bằng các thử nghiệm cụ thể. Dưới đây là một số phương pháp thông thường được sử dụng để chẩn đoán bệnh ở đại tràng:
- Khám lâm sàng và thăm khám y tế: Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng của bạn, lịch sử y tế, và tiến hành khám lâm sàng để tìm hiểu về tình trạng sức khỏe.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể cung cấp thông tin về viêm nhiễm, tình trạng chức năng thận, tình trạng chất điện giải và các chỉ số khác có thể phản ánh tình trạng đại tràng.
- Xét nghiệm phân: Xét nghiệm phân có thể giúp xác định có mất máu, nhiễm trùng, viêm nhiễm hoặc các tình trạng khác liên quan đến đại tràng.
- Siêu âm (Ultrasound): Siêu âm bụng có thể hình dung cấu trúc và tình trạng của đại tràng, phát hiện khối u hoặc polyp, và đánh giá các biến đổi trong tổn thương.
- Chụp X-quang đại tràng: X-quang đại tràng (barium enema) sử dụng chất barium để làm nổi bật hình ảnh đại tràng trên tia X-quang, từ đó giúp bác sĩ thấy rõ hơn về hình dạng và kích thước của đại tràng.
- Chẩn đoán hình ảnh bằng CT Scan hoặc MRI: Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh cao cấp như CT Scan và MRI có thể cung cấp hình ảnh chi tiết về đại tràng và các vùng lân cận.
- Nội soi đại tràng (Colonoscopy): Đây là phương pháp quan trọng để kiểm tra trực tiếp bên trong đại tràng bằng ống nội soi. Bác sĩ sẽ thực hiện qua hậu môn và có thể lấy mẫu tế bào hoặc loại bỏ các polyp trong quá trình này.
- Nội soi đại tràng sigma (Sigmoidoscopy): Tương tự như colonoscopy nhưng tập trung vào vùng cuối của đại tràng.
- Sinh thiết (Biopsy): Trong quá trình khám nội soi, bác sĩ có thể lấy mẫu tế bào (biopsy) để kiểm tra dưới kính hiển vi và xác định liệu có tổn thương hay ung thư không.
Việc chẩn đoán bệnh ở đại tràng cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế có kinh nghiệm. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến đại tràng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và khám chữa bệnh đúng cách.
Các bệnh ở đại tràng thường gặp
Một số bệnh thường gặp ở đại tràng bao gồm:
- Tiêu chảy (Diarrhea): Tình trạng mất chất lỏng và phân thường xuyên, thường gây ra do nhiễm trùng vi khuẩn, virus, tác động của thực phẩm ôi thiu hoặc bệnh viêm đại tràng.
- Táo bón (Constipation): Tình trạng phân ít và khó đi qua hệ tiêu hóa, thường gây ra do thiếu chất xơ trong khẩu phần ăn, ít uống nước, thiếu vận động hoặc các vấn đề khác liên quan đến đại tràng.
- Viêm đại tràng (Colitis): Là tình trạng viêm nhiễm của niêm mạc đại tràng, gây ra triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, khó tiêu, và có thể có máu trong phân.
- Hội chứng ruột kích thích (Irritable Bowel Syndrome – IBS): Là một tình trạng không có biểu hiện sưng viêm hay tổn thương vùng đại tràng, nhưng gây ra triệu chứng như đau bụng, thay đổi thói quen đi ngoài, khí đầy bụng.
- Polyp đại tràng: Đây là sự tăng sinh tế bào ở niêm mạc đại tràng, có thể lành hoặc ác tính. Polyp đại tràng ác tính có thể gây ra ung thư đại tràng.
- Ung thư đại tràng: Là một trong những loại ung thư phổ biến, thường phát triển từ polyp đại tràng ác tính. Triệu chứng có thể không rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng có thể bao gồm đau bụng, thay đổi thói quen đi ngoài, mệt mỏi không rõ nguyên nhân và sụt cân đột ngột.
- Viêm loét đại tràng (Ulcerative Colitis): Là một trong những dạng viêm đại tràng, gây ra viêm nhiễm và tổn thương niêm mạc đại tràng. Có thể gây ra tiêu chảy có máu, đau bụng và triệu chứng khác.
- Ung thư hậu môn: Đây là loại ung thư xuất phát từ hậu môn hoặc trực tràng, gây ra triệu chứng như khó tiêu, đau bụng, mất cân, và có thể gây ra vấn đề về chức năng đại tràng.
- Túi thừa đại tràng (Diverticulitis): Là tình trạng túi phình tạo ra trên niêm mạc đại tràng và có thể bị viêm nhiễm. Gây ra đau bụng, táo bón hoặc tiêu chảy, và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị.
- Bệnh Crohn (Crohn’s Disease): Một loại bệnh viêm đại tràng tự miễn, có thể ảnh hưởng bất kỳ phần nào của hệ tiêu hóa, gây ra viêm nhiễm và tổn thương. Triệu chứng bao gồm đau bụng, tiêu chảy, mệt mỏi và giảm cân.
- Phình đại tràng (Megacolon): Đại tràng trở nên to lớn và bị phình ra do tắc nghẽn hoặc tình trạng tổn thương. Đây có thể là một biến chứng của nhiều bệnh khác nhau, ví dụ như bệnh viêm đại tràng tự miễn hoặc nhiễm khuẩn.
- Trĩ (Hemorrhoids): Là sưng to của các mạch máu ở hậu môn và xung quanh niêm mạc đại tràng. Gây ra khó chịu, ngứa, đau rát và thậm chí chảy máu.
- Bệnh Celiac (Celiac Disease): Một loại bệnh tự miễn khi tiêu hóa không thể dung nạp gluten – một loại protein có trong lúa mạch, lúa mì. Gây ra viêm nhiễm và tổn thương đại tràng khi tiêu thụ gluten.
- Tắc nghẽn đại tràng (Colonic Obstruction): Sự tắc nghẽn hoặc trở ngại trong việc thông qua của phân trong đại tràng. Có thể gây ra đau bụng, nôn mửa, khó tiêu, và mất cân.
- Bệnh Hirschsprung (Hirschsprung’s Disease): Đây là một tình trạng di truyền mà một phần đoạn ruột không có tế bào thần kinh, gây ra tắc nghẽn và khó tiêu thường thấy ở trẻ em.
- Bệnh đa polyp gia đình (Familial Adenomatous Polyposis – FAP): Đây là một tình trạng di truyền khi người bệnh phát triển rất nhiều polyp đại tràng ác tính, tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng.
- Bệnh Lynch (Lynch Syndrome – Hereditary Nonpolyposis Colorectal Cancer – HNPCC): Một tình trạng di truyền tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng do sự đột biến ở các gen liên quan đến sửa chữa DNA.
- Ung thư trực tràng (Rectal Cancer): Loại ung thư xuất phát từ bộ phận trực tràng, gây ra triệu chứng như đau hậu môn, chảy máu từ hậu môn, khó tiêu, và giảm cân.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm và tham gia các nền tảng để cập nhật và trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa tại.
- Youtube: Youtube.com/@suckhoeyte
- Facebook Page: Fb.com/suckhoeyte.com.vn/
- Facebook Group: Fb.com/536288528581514
- Tiktok: Tiktok.com/@suckhoeyte