Thuốc hạ đường huyết là các loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2. Các loại thuốc này có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu bằng cách kích thích tuyến tụy sản xuất insulin. Insulin là một hormone giúp cơ thể chuyển hóa glucose thành năng lượng, giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn, giảm lượng glucose được sản xuất ở gan. Có nhiều loại thuốc giúp hạ đường huyết khác nhau bao gồm:
Insulin
Insulin là một loại hormone được sản xuất bởi tuyến tụy. Insulin giúp cơ thể sử dụng glucose để tạo ra năng lượng. Khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả, lượng đường trong máu có thể tăng cao, dẫn đến bệnh tiểu đường.
Thuốc Insulin là một loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường. Thuốc Insulin có tác dụng giúp cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn, từ đó làm giảm lượng đường trong máu. Thuốc Insulin có nhiều loại khác nhau, được phân loại dựa trên thời gian bắt đầu tác dụng, thời gian tác dụng và cách sử dụng.
Theo thời gian tác dụng, thuốc Insulin được chia thành:
- Insulin tác dụng ngắn: Insulin tác dụng ngắn bắt đầu tác dụng trong vòng 30 phút và có tác dụng trong vòng 2-4 giờ. Insulin tác dụng ngắn thường được sử dụng trước bữa ăn để giúp cơ thể sử dụng glucose từ thức ăn.
- Insulin tác dụng trung bình: Insulin tác dụng trung bình bắt đầu tác dụng trong vòng 1-2 giờ và có tác dụng trong vòng 4-8 giờ. Insulin tác dụng trung bình thường được sử dụng kết hợp với insulin tác dụng ngắn để cung cấp insulin trong suốt cả ngày.
- Insulin tác dụng dài: Insulin tác dụng dài bắt đầu tác dụng trong vòng 2-4 giờ và có tác dụng trong vòng 12-24 giờ. Insulin tác dụng dài thường được sử dụng một lần mỗi ngày để cung cấp insulin cho cơ thể suốt cả ngày.
Theo cách sử dụng, thuốc Insulin được chia thành:
- Insulin tiêm: Insulin tiêm là loại insulin phổ biến nhất. Insulin tiêm có thể được tiêm dưới da, cơ bắp hoặc tĩnh mạch.
- Insulin bút: Insulin bút là một loại bút tiêm đặc biệt được sử dụng để tiêm insulin. Insulin bút thường được sử dụng để tiêm insulin tác dụng ngắn hoặc insulin tác dụng trung bình.
- Insulin dạng bột: Insulin dạng bột là một loại insulin mới được bào chế dưới dạng bột. Insulin dạng bột có thể được pha loãng với nước và uống.
Thuốc Insulin thường được sử dụng kết hợp với chế độ ăn uống và tập thể dục để kiểm soát lượng đường trong máu ở những người bị bệnh tiểu đường.
Thuốc uống hạ đường huyết
Thuốc uống hạ đường huyết là một loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2. Thuốc uống hạ đường huyết có tác dụng giúp cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn, từ đó làm giảm lượng đường trong máu.
Thuốc uống hạ đường huyết có nhiều loại khác nhau, được phân loại dựa trên cơ chế tác dụng. Các loại thuốc uống hạ đường huyết phổ biến bao gồm:
Thuốc làm tăng tiết insulin
Thuốc uống làm tăng tiết insulin là một loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2. Thuốc này hoạt động bằng cách kích thích tuyến tụy sản xuất nhiều insulin hơn. Insulin là một hormone giúp cơ thể sử dụng glucose, một loại đường được cơ thể sử dụng làm năng lượng. Thuốc uống làm tăng tiết insulin có hai loại chính:
- Sulfonylurea: Sulfonylurea là loại thuốc uống làm tăng tiết insulin phổ biến nhất. Sulfonylurea hoạt động bằng cách kích thích các tế bào beta trong tuyến tụy sản xuất insulin.
- Meglitinide: Meglitinides là một loại thuốc uống hạ đường huyết tác dụng nhanh. Meglitinides hoạt động bằng cách kích thích các tế bào beta trong tuyến tụy sản xuất insulin ngay lập tức.
Thuốc uống làm tăng tiết insulin thường được sử dụng kết hợp với chế độ ăn uống và tập thể dục để kiểm soát lượng đường trong máu ở những người bị bệnh tiểu đường tuýp 2.
Cơ chế tác dụng:
Thuốc uống làm tăng tiết insulin hoạt động bằng cách kích thích các tế bào beta trong tuyến tụy sản xuất insulin. Các tế bào beta là các tế bào trong tuyến tụy sản xuất insulin. Khi các tế bào beta được kích thích, chúng sẽ sản xuất nhiều insulin hơn. Insulin sau đó sẽ được giải phóng vào máu và giúp cơ thể sử dụng glucose.
Các loại thuốc uống làm tăng tiết insulin:
Sulfonylurea
Sulfonylurea là loại thuốc uống làm tăng tiết insulin phổ biến nhất. Sulfonylurea có nhiều loại khác nhau, bao gồm:
- Glipizide
- Glyburide
- Glimepiride
- Glimepiride XR
Meglitinide
Meglitinides là một loại thuốc uống hạ đường huyết tác dụng nhanh. Meglitinides có hai loại chính, bao gồm:
- Nateglinide
- Repaglinide
Thuốc làm tăng độ nhạy của insulin
Thuốc này hoạt động bằng cách làm cho các tế bào trong cơ thể nhạy cảm hơn với insulin. Insulin là một hormone giúp cơ thể sử dụng glucose, một loại đường được cơ thể sử dụng làm năng lượng. Thuốc làm tăng độ nhạy của insulin có nhiều loại khác nhau, bao gồm:
- Biguanides: Biguanides là loại thuốc làm tăng độ nhạy của insulin phổ biến nhất. Biguanides hoạt động bằng cách giảm lượng đường được sản xuất bởi gan.
- Thiazolidinediones: Thiazolidinediones hoạt động bằng cách làm cho các tế bào trở nên nhạy cảm hơn với insulin.
- Alpha-glucosidase inhibitors: Alpha-glucosidase inhibitors giúp cơ thể hấp thụ glucose chậm hơn.
Thuốc làm tăng độ nhạy của insulin thường được sử dụng kết hợp với chế độ ăn uống và tập thể dục để kiểm soát lượng đường trong máu ở những người bị bệnh tiểu đường tuýp 2.
Cơ chế tác dụng
Thuốc làm tăng độ nhạy của insulin hoạt động bằng cách làm cho các tế bào trong cơ thể nhạy cảm hơn với insulin. Insulin là một hormone được sản xuất bởi tuyến tụy. Insulin giúp cơ thể sử dụng glucose từ thức ăn để tạo ra năng lượng. Khi các tế bào trở nên nhạy cảm hơn với insulin, chúng sẽ sử dụng nhiều glucose hơn từ máu, từ đó giúp giảm lượng đường trong máu.
Các loại thuốc làm tăng độ nhạy của insulin:
Biguanides
Biguanides là loại thuốc làm tăng độ nhạy của insulin phổ biến nhất. Biguanides có nhiều loại khác nhau, bao gồm:
- Metformin
- Metformin XR
Thiazolidinediones
Thiazolidinediones có hai loại chính, bao gồm:
- Pioglitazone
- Rosiglitazone
Alpha-glucosidase inhibitors
Alpha-glucosidase inhibitors có hai loại chính, bao gồm:
- Acarbose
- Miglitol
Thuốc ức chế men alpha-glucosidase
Thuốc này có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu bằng cách ức chế hoạt động của các enzyme alpha-glucosidase trong ruột non. Các enzyme này có tác dụng phân giải các carbohydrate phức tạp thành các carbohydrate đơn giản, dễ hấp thụ. Khi các enzyme alpha-glucosidase bị ức chế, quá trình hấp thụ carbohydrate vào máu sẽ chậm lại, dẫn đến giảm lượng đường trong máu.
Thuốc ức chế men alpha-glucosidase thường được sử dụng kết hợp với các loại thuốc điều trị tiểu đường khác, chẳng hạn như metformin hoặc sulfonylureas. Thuốc này có thể được sử dụng cho những người bị tiểu đường tuýp 2 mới được chẩn đoán hoặc những người đang dùng các loại thuốc điều trị tiểu đường khác nhưng không kiểm soát được lượng đường trong máu.
Thuốc ức chế SGLT2
Thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn protein vận chuyển glucose loại 2 (SGLT2) tái hấp thu glucose từ nước tiểu. Điều này giúp cơ thể đào thải glucose qua nước tiểu, từ đó giúp giảm lượng đường trong máu. Thuốc ức chế SGLT2 có nhiều loại khác nhau, bao gồm:
- Empagliflozin: Empagliflozin là loại thuốc ức chế SGLT2 phổ biến nhất.
- Canagliflozin: Canagliflozin là một loại thuốc ức chế SGLT2 khác.
- Dapagliflozin: Dapagliflozin là một loại thuốc ức chế SGLT2 khác.
Thuốc ức chế SGLT2 thường được sử dụng kết hợp với chế độ ăn uống và tập thể dục để kiểm soát lượng đường trong máu ở những người bị bệnh tiểu đường tuýp 2.
Cơ chế tác dụng
Thuốc ức chế SGLT2 hoạt động bằng cách ngăn chặn protein vận chuyển glucose loại 2 (SGLT2) tái hấp thu glucose từ nước tiểu. SGLT2 là một protein được tìm thấy trong ống lượn gần của thận. SGLT2 giúp tái hấp thu glucose từ nước tiểu trở lại cơ thể. Khi SGLT2 bị ức chế, glucose sẽ được đào thải qua nước tiểu.
Những lưu ý khi sử dụng thuốc hạ đường huyết
Thuốc hạ đường huyết là một loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường. Thuốc này có tác dụng giúp cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn, từ đó làm giảm lượng đường trong máu. Tuy nhiên, thuốc hạ đường huyết cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ, chẳng hạn như hạ đường huyết, tăng cân, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, và đau dạ dày. Để sử dụng thuốc hạ đường huyết an toàn và hiệu quả, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Uống thuốc đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Không tự ý tăng hoặc giảm liều lượng thuốc.
- Kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên. Điều này sẽ giúp bạn đảm bảo rằng thuốc đang hoạt động hiệu quả và không gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Có kế hoạch xử trí hạ đường huyết. Hạ đường huyết là một tác dụng phụ nghiêm trọng của thuốc hạ đường huyết. Bạn cần biết cách xử trí hạ đường huyết để đảm bảo an toàn.
- Tuân thủ chế độ ăn uống và tập thể dục lành mạnh. Chế độ ăn uống và tập thể dục lành mạnh là một phần quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường.
Dưới đây là một số lưu ý cụ thể cho từng loại thuốc hạ đường huyết:
- Thuốc làm tăng tiết insulin: Loại thuốc này có thể gây hạ đường huyết nghiêm trọng, đặc biệt là khi dùng chung với rượu, thức ăn ít carbohydrate hoặc tập thể dục quá sức. Bạn nên ăn uống đều đặn và kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên.
- Thuốc làm tăng độ nhạy của insulin: Loại thuốc này có thể gây tiêu chảy, buồn nôn và nôn. Bạn nên uống thuốc cùng với thức ăn để giảm nguy cơ mắc các tác dụng phụ này.
- Thuốc ức chế alpha-glucosidase: Loại thuốc này có thể gây đầy hơi, khó tiêu và táo bón. Bạn nên bắt đầu dùng thuốc với liều thấp và tăng dần liều theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Thuốc ức chế SGLT2: Loại thuốc này có thể gây nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm âm đạo và tăng nguy cơ nhiễm trùng nấm men. Bạn nên uống nhiều nước để giảm nguy cơ mắc các tác dụng phụ này.
Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng thuốc hạ đường huyết, hãy thông báo cho bác sĩ ngay lập tức.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm và tham gia các nền tảng để cập nhật và trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa tại.
- Youtube: Youtube.com/@suckhoeyte
- Facebook Page: Fb.com/suckhoeyte.com.vn/
- Facebook Group: Fb.com/536288528581514
- Tiktok: Tiktok.com/@suckhoeyte