Tâm lý

Cảm giác lo lắng hình thành như thế nào?

Lo lắng

Sự lo lắng là một cảm xúc bình thường, có thể xuất hiện trong nhiều tình huống khác nhau, chẳng hạn như khi bạn chuẩn bị cho một bài thuyết trình hoặc khi bạn phải đối mặt với một tình huống nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu cảm giác lo lắng trở nên quá mức và dai dẳng, nó có thể trở thành một rối loạn lo âu.

Cơ chế sinh học của sự lo lắng

Cơ chế sinh học của sự lo lắng liên quan đến sự hoạt động của hệ thần kinh trung ương, bao gồm não bộ và tủy sống. Khi bạn cảm thấy lo lắng, não bộ của bạn sẽ giải phóng các hormone căng thẳng, chẳng hạn như cortisol và adrenaline. Các hormone này sẽ gây ra các thay đổi về thể chất và cảm xúc, chẳng hạn như tim đập nhanh, thở gấp và đổ mồ hôi.

Các vùng não liên quan đến sự lo lắng

Các vùng não liên quan đến sự lo lắng bao gồm:

  • Hệ viền: Hệ viền là một mạng lưới các cấu trúc não chịu trách nhiệm về cảm xúc, bao gồm lo lắng.
  • Hệ thần kinh giao cảm: Hệ thần kinh giao cảm là một phần của hệ thần kinh tự động chịu trách nhiệm cho phản ứng “chiến đấu hoặc bỏ chạy”. Khi bạn cảm thấy lo lắng, hệ thần kinh giao cảm sẽ kích hoạt các thay đổi về thể chất, chẳng hạn như tim đập nhanh và thở gấp.
  • Tuyến yên: Tuyến yên là một tuyến nội tiết nằm ở đáy não. Tuyến yên giải phóng các hormone kích thích tuyến thượng thận sản xuất cortisol. Cortisol là một hormone căng thẳng có thể gây ra các triệu chứng lo lắng.

Các hormone liên quan đến sự lo lắng

Các hormone liên quan đến sự lo lắng bao gồm:

  • Cortisol: Cortisol là một hormone căng thẳng được sản xuất bởi tuyến thượng thận. Cortisol có thể gây ra các triệu chứng lo lắng, chẳng hạn như khó ngủ, mệt mỏi và tăng cân.
  • Adrenaline: Adrenaline là một hormone căng thẳng được sản xuất bởi tuyến thượng thận. Adrenaline có thể gây ra các triệu chứng lo lắng, chẳng hạn như tim đập nhanh, thở gấp và đổ mồ hôi.
  • Norepinephrine: Norepinephrine là một hormone căng thẳng được sản xuất bởi hệ thần kinh giao cảm. Norepinephrine có thể gây ra các triệu chứng lo lắng, chẳng hạn như khó tập trung và khó ngủ.

Lo lắng

Phản ứng và biểu hiện của sự lo lắng

Khi bạn cảm thấy lo lắng, hệ thần kinh giao cảm sẽ kích hoạt các phản ứng sau:

  • Tăng nhịp tim: Điều này giúp cung cấp nhiều oxy hơn cho cơ bắp để bạn có thể phản ứng với mối đe dọa.
  • Tăng huyết áp: Điều này giúp cung cấp nhiều máu hơn cho cơ bắp và não.
  • Mở rộng đồng tử: Điều này giúp bạn nhìn thấy rõ hơn trong điều kiện ánh sáng yếu.
  • Mồ hôi nhiều: Điều này giúp làm mát cơ thể.
  • Run rẩy: Điều này giúp bạn sẵn sàng hành động.
  • Đau bụng: Điều này có thể là do cơ bắp dạ dày co thắt.
  • Mất kiểm soát bàng quang: Điều này có thể là do cơ bắp bàng quang co thắt.

Các phản ứng này có thể gây ra các triệu chứng thể chất và tâm lý của lo lắng, chẳng hạn như:

  • Trầm cảm: Cảm thấy chán nản, buồn bã và mất hứng thú với các hoạt động thường ngày.
  • Tránh né: Tránh các tình huống hoặc hoạt động khiến bạn cảm thấy lo lắng.
  • Ngủ kém: Khó ngủ, ngủ không ngon giấc hoặc ngủ nhiều hơn bình thường.
  • Mệt mỏi: Cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng.
  • Khó tập trung: Khó tập trung vào công việc hoặc học tập.
  • Căng cơ: Cảm thấy căng cứng ở cổ, vai, lưng hoặc bụng.
  • Thay đổi thói quen ăn uống: Ăn nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường, thay đổi sở thích ăn uống
  • Các triệu chứng thể chất: Mệt mỏi, đau đầu, đau bụng, khó tiêu, buồn nôn, nôn, táo bón hoặc tiêu chảy.



Các yếu tố ảnh hưởng đến sự lo lắng

Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự lo lắng, bao gồm:

Yếu tố môi trường

Các trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ, chẳng hạn như bị lạm dụng hoặc bị bỏ rơi, có thể làm tăng nguy cơ mắc lo âu. Những trải nghiệm này có thể khiến bạn cảm thấy bất an và dễ bị tổn thương, khiến bạn dễ bị lo lắng hơn.

Các vấn đề sức khỏe tâm thần khác

Lo lắng thường đi kèm với các vấn đề sức khỏe tâm thần khác, chẳng hạn như trầm cảm, rối loạn lưỡng cực và rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Nếu bạn mắc một trong những vấn đề này, bạn có nguy cơ mắc lo âu cao hơn.

Các chất kích thích

Một số chất kích thích, chẳng hạn như caffeine và rượu, có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng lo âu. Caffeine có thể kích thích hệ thần kinh trung ương, khiến bạn cảm thấy lo lắng và bồn chồn. Rượu có thể gây ra các triệu chứng lo âu khi cai nghiện.

Thuốc men

Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm và thuốc lợi tiểu, có thể gây ra tác dụng phụ lo âu. Nếu bạn đang dùng thuốc và gặp các triệu chứng lo âu, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn.

Thay đổi lối sống

Các yếu tố lối sống, chẳng hạn như căng thẳng, thiếu ngủ và chế độ ăn uống không lành mạnh, cũng có thể góp phần gây ra lo âu. Căng thẳng có thể kích hoạt phản ứng “chiến đấu hoặc bỏ chạy” của cơ thể, dẫn đến các triệu chứng lo âu. Thiếu ngủ có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và khó tập trung, khiến bạn dễ bị lo lắng hơn. Chế độ ăn uống không lành mạnh có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như tăng cân, có thể làm trầm trọng thêm lo âu.



Lo lắng có cần phải điều trị không?

Lo lắng là một cảm xúc bình thường, có thể xuất hiện trong nhiều tình huống khác nhau, chẳng hạn như khi bạn chuẩn bị cho một bài thuyết trình hoặc khi bạn phải đối mặt với một tình huống nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu cảm giác lo lắng trở nên quá mức và dai dẳng, nó có thể trở thành một rối loạn lo âu.

Rối loạn lo âu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của bạn. Nó có thể khiến bạn khó tập trung, khó ngủ và tránh các tình huống xã hội. Trong một số trường hợp, rối loạn lo âu có thể dẫn đến trầm cảm, lạm dụng chất kích thích và các vấn đề sức khỏe khác.

Vì vậy, nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng lo âu, điều quan trọng là phải được điều trị. Có nhiều phương pháp điều trị lo âu hiệu quả, bao gồm:

  • Liệu pháp tâm lý: Liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn hiểu và thay đổi các suy nghĩ và hành vi góp phần gây ra lo âu.
  • Thuốc men: Thuốc men có thể giúp giảm các triệu chứng lo âu.
  • Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống, chẳng hạn như tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng, cũng có thể giúp cải thiện lo âu.

Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng lo âu, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.

⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm và tham gia các nền tảng để cập nhật và trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa tại.

5/5 - (1 bình chọn)