Đau mỏi cơ (muscle pain) là một tình trạng khi cơ bị khó chịu, đau hoặc có cảm giác không thoải mái. Đau cơ có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng cơ nào trên cơ thể, bao gồm các cơ lớn và nhỏ. Có nhiều nguyên nhân gây đau cơ, nguyên nhân phổ biến của đau nhức cơ bao gồm: Quá sức, chấn thương một vùng của cơ thể, nhiễm virus hoặc do các nguyên nhân khác.
Các triệu chứng thường đi kèm với đau mỏi cơ là gì?
Các triệu chứng thường đi kèm với đau mỏi cơ có thể bao gồm:
- Cảm giác cứng cơ: Cơ có thể cảm thấy cứng và không linh hoạt. Khi cố gắng di chuyển hoặc kéo giãn cơ, cảm giác cứng cơ có thể tăng lên.
- Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi và yếu cơ có thể đi kèm với đau cơ. Cơ có thể mất đi sức mạnh và khả năng thực hiện hoạt động một cách bình thường.
- Cảm giác khó chịu: Các cảm giác như ngứa, rát, hoặc cảm giác châm chọc có thể xuất hiện trong vùng cơ bị đau.
- Hạn chế chức năng: Đau cơ có thể làm giảm khả năng di chuyển và thực hiện các hoạt động hàng ngày. Cơ bị đau có thể ảnh hưởng đến sự linh hoạt và khả năng tham gia vào các hoạt động vận động.
- Sưng: Trong một số trường hợp, vùng cơ bị đau có thể sưng hoặc bị phồng.
- Tình trạng tâm lý: Đau cơ kéo dài có thể gây ra tình trạng lo âu, căng thẳng và ảnh hưởng đến tâm trạng và giấc ngủ.
Một số trường hợp có thể gặp các triệu chứng như sốt rất cao hoặc khó thở, sẽ cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Nếu nguyên nhân của cơn đau là do căng cơ, chấn thương thường sẽ cảm thấy khó chịu ở một khu vực cụ thể. Khi đau nhức xảy ra khắp toàn bộ cơ thể, điều này có nhiều khả năng là do nhiễm trùng, thuốc hoặc bệnh lý có từ trước.
Những ai dễ bị đau mỏi cơ
Mọi người đều có thể bị đau mỏi cơ, nhưng có một số nhóm người có nguy cơ cao hơn bị tình trạng này. Các nhóm người dễ bị đau mỏi cơ bao gồm:
- Người tập thể dục quá mức: Các hoạt động tập thể dục cường độ cao, đặc biệt là khi không được thực hiện đúng kỹ thuật hoặc không có thời gian nghỉ ngơi đủ, có thể gây ra đau mỏi cơ.
- Vận động viên và người chơi thể thao chuyên nghiệp: Những người thường xuyên tham gia vào các hoạt động thể thao cường độ cao hoặc có tần suất và áp lực lớn trên cơ thể có nguy cơ cao hơn bị đau mỏi cơ.
- Người làm việc cần sức lực: Công việc đòi hỏi sức lực nặng hoặc lặp đi lặp lại, như công nhân xây dựng, người vận chuyển, người làm việc trong ngành y tế, có thể dẫn đến đau mỏi cơ do tải trọng lên cơ thể.
- Người ngồi lâu và thiếu hoạt động: Ngồi lâu, chẳng hạn trong công việc văn phòng, và thiếu hoạt động thể chất có thể gây ra yếu tố cơ học và căng thẳng cơ, dẫn đến đau mỏi cơ.
- Người già: Quá trình lão hóa và mất đi sức mạnh cơ bắp có thể làm tăng nguy cơ đau mỏi cơ ở người già.
- Người có lối sống không lành mạnh: Thiếu hoạt động thể chất đều đặn, tình trạng cơ bắp yếu, cân nặng không cân đối, và chế độ ăn uống không cân đối có thể làm tăng nguy cơ đau mỏi cơ.
Những nguyên nhân gây ra đau mỏi cơ là gì?
Có nhiều nguyên nhân gây ra đau mỏi cơ (muscle fatigue) và đau cơ sau hoạt động (delayed onset muscle soreness – DOMS). Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Hoạt động vận động quá mức: Sử dụng cơ một cách quá mức hoặc không quen với hoạt động có thể gây ra căng cơ và đau mỏi.
- Tập thể dục cường độ cao: Tập luyện với cường độ và tần suất cao, đặc biệt là khi không có thời gian nghỉ ngơi đủ, có thể làm cơ mệt mỏi và gây đau cơ.
- Tăng cường hoạt động cơ: Đối với những người không thường xuyên vận động hoặc không sử dụng cơ một cách đều đặn, việc tăng cường hoạt động cơ gây ra sự căng thẳng và đau mỏi.
- Chấn thương: Chấn thương trực tiếp vào cơ, như va đập hoặc chấn thương từ hoạt động thể thao, có thể gây ra đau mỏi cơ.
- Thay đổi hoạt động: Thay đổi đột ngột hoạt động cơ, bao gồm tăng cường hoặc giảm bớt cường độ, tần suất hoặc phạm vi chuyển động, có thể gây ra căng thẳng và đau mỏi.
- Viêm và nhiễm khuẩn: Các bệnh nhiễm trùng vi khuẩn hoặc viêm nhiễm cơ có thể gây ra đau mỏi cơ.
- Yếu tố cơ học: Vị trí không thoải mái, cách tổ chức hoạt động không tốt, hoặc vận động không chính xác có thể gây căng thẳng và đau mỏi cơ.
- Thay đổi nhiệt độ: Môi trường quá nóng hoặc quá lạnh có thể gây ra đau mỏi cơ.
- Mất nước và thiếu chất điện giải: Thiếu nước hoặc thiếu chất điện giải cần thiết cũng có thể gây ra cảm giác mỏi cơ và đau mỏi.
- Thiếu hụt dinh dưỡng: Một số trường hợp đau nhức cơ bắp bởi vì không nhận được dinh dưỡng thích hợp từ chế độ ăn uống. Vitamin D đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong các hoạt động cơ. Vitamin D giúp hấp thụ canxi , và sự thiếu hụt dẫn đến hạ canxi máu. Hạ canxi máu là tình trạng lượng canxi trong máu thấp, ảnh hưởng đến xương và các cơ quan ngoài cơ
- Yếu tố tâm lý: Stress, áp lực tinh thần và căng thẳng có thể góp phần làm gia tăng cảm giác mỏi mệt và đau mỏi cơ.
Ngoài ra, một số bệnh lý cũng có thể gây ra tình trạng đau mỏi cơ.
Các biện pháp khắc phục tại nhà đối với tình trạng đau mỏi cơ
Dưới đây là một số biện pháp khắc phục tại nhà có thể được áp dụng để giảm tình trạng đau mỏi cơ:
- Nghỉ ngơi: Đưa cơ bị đau vào trạng thái nghỉ ngơi để cho nó được hồi phục. Tránh hoạt động và vận động quá mức trong giai đoạn này. Sử dụng phương pháp RICE (Rest, Ice, Compression, Elevation) để giảm đau và sưng. Chườm lạnh vào vùng cơ bị đau trong khoảng 15-20 phút, sau đó nghỉ ít nhất 1 giờ trước khi áp dụng lại. Băng ép và nâng cao chân (nếu có thể) cũng có thể giúp giảm sưng.
- Massage: Massage nhẹ nhàng khu vực cơ bị đau có thể giúp giảm căng cơ và kích thích tuần hoàn máu.
- Giãn cơ và tập luyện nhẹ nhàng: Thực hiện các bài tập giãn cơ và tập luyện nhẹ nhàng để tăng dần sự linh hoạt và sức mạnh cho cơ bị đau. Điều này giúp cơ hồi phục và ngăn ngừa tình trạng đau mỏi cơ tái phát. Hãy nhớ không tập luyện quá mức hoặc tập những bài tập gắng sức trong giai đoạn này.
- Tham gia các hoạt động khuyến khích thư giãn và giảm căng thẳng, chẳng hạn như yoga và thiền định
- Chườm nhiệt: Sử dụng túi chườm ấm để giãn cơ và giảm đau. Chú ý đừng chườm nhiệt quá lâu hoặc quá nóng để tránh tổn thương cho da.
- Uống nước đủ: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể để tránh tình trạng mất nước và giúp cơ hoạt động tốt hơn.
- Thuốc giảm đau: Nếu cần, bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau có sẵn không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau mỏi cơ. Tuy nhiên, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ liều lượng.
Lưu ý rằng việc khắc phục tại nhà chỉ áp dụng cho những tình trạng đau mỏi cơ nhẹ đến vừa. Nếu tình trạng đau mỏi cơ kéo dài, nặng hoặc không được cải thiện sau một thời gian, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Bị đau mỏi cơ khi nào cần đi khám bác sĩ?
Dưới đây là một số tình huống khi bạn cần đi khám bác sĩ nếu bạn bị đau mỏi cơ:
- Đau mỏi cơ kéo dài: Nếu tình trạng đau mỏi cơ kéo dài trong hơn một tuần mà không có dấu hiệu cải thiện, nên đi khám bác sĩ để được đánh giá và chẩn đoán chính xác.
- Đau mỏi cơ nghiêm trọng: Nếu đau mỏi cơ là nghiêm trọng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động hàng ngày của bạn, cần tìm sự giúp đỡ y tế.
- Chấn thương hoặc tai nạn: Nếu đau mỏi cơ liên quan đến chấn thương, tai nạn hoặc va chạm mạnh, cần kiểm tra và được điều trị sớm để đảm bảo không có tổn thương nghiêm trọng.
- Sưng, đỏ hoặc sốt cao: Nếu vùng cơ bị đau kèm theo sưng, đỏ hoặc nhiệt độ cao, có thể là tín hiệu viêm nhiễm hoặc tổn thương nghiêm trọng, và cần tìm kiếm sự khám bác sĩ ngay lập tức.
- Các triệu chứng bất thường: Nếu bạn gặp các triệu chứng như khó thở, khó nuốt, nôn mửa, mệt mỏi cực độ hoặc suy giảm chức năng cơ, hãy đi khám bác sĩ để được đánh giá kỹ hơn.
- Lịch sử bệnh lý: Nếu bạn có lịch sử bệnh lý hoặc bị bất kỳ vấn đề y tế nào khác, hãy tìm sự tư vấn của bác sĩ để đảm bảo rằng tình trạng đau mỏi cơ không phải là dấu hiệu của một vấn đề lớn hơn.
Tham khảo: What are the causes of unexplained muscle aches?
⏩⏩ Mời quý cô bác, anh chị tham gia nhóm tại: https://www.facebook.com/groups/536288528581514 để trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa.
Trong trường hợp bạn có những câu hỏi, thắc mắc về tình trạng bệnh của mình có thể tham vấn ý kiến bác sĩ bằng cách nhấn vào banner bên dưới đây.
