Thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp bị tổn thương, bào mòn dần theo thời gian. Sụn khớp là một lớp mô mỏng, trơn, bao phủ các đầu xương của khớp. Sụn khớp có chức năng giảm ma sát và hấp thụ lực khi khớp cử động. Khi sụn khớp bị tổn thương, các đầu xương sẽ cọ xát trực tiếp vào nhau, gây đau đớn, khó khăn khi vận động và thậm chí là tàn tật. Mục tiêu của điều trị thoái hóa khớp gối tại nhà là giảm đau, cải thiện khả năng vận động và ngăn ngừa bệnh tiến triển. Các biện pháp điều trị tại nhà bao gồm:
Nghỉ ngơi là điều quan trọng trong điều trị thoái hóa khớp gối tại nhà
Thoái hóa khớp gối là một bệnh lý mãn tính gây tổn thương sụn khớp gối, dẫn đến đau, cứng khớp, hạn chế vận động. Khi khớp gối bị tổn thương, cần được nghỉ ngơi để có thời gian phục hồi và tái tạo sụn khớp. Nghỉ ngơi có tác dụng:
- Giảm áp lực lên khớp gối, giúp giảm đau và cứng khớp.
- Cho phép các cơ xung quanh khớp gối được thư giãn, giúp giảm căng thẳng cho khớp.
- Tăng cường lưu thông máu đến khớp, giúp cung cấp oxy và dinh dưỡng cho sụn khớp.
Thời gian nghỉ ngơi cần thiết phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trong giai đoạn cấp tính, người bệnh cần nghỉ ngơi hoàn toàn, tránh các hoạt động làm tăng áp lực lên khớp gối, chẳng hạn như đi bộ, chạy bộ, leo cầu thang,… Khi các triệu chứng đau, cứng khớp đã giảm, người bệnh có thể bắt đầu tập luyện nhẹ nhàng để tăng cường sức mạnh và sức bền của các cơ xung quanh khớp gối.
Tập thể dục nhẹ nhàng
Tập thể dục nhẹ nhàng là một trong những phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối hiệu quả. Tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh và sức bền của các cơ xung quanh khớp gối, giúp giảm đau, cứng khớp, cải thiện khả năng vận động và ngăn ngừa biến chứng của bệnh. Cụ thể, tập thể dục nhẹ nhàng giúp:
- Giảm áp lực lên khớp gối, giúp giảm đau và cứng khớp.
- Tăng cường lưu thông máu đến khớp, giúp cung cấp oxy và dinh dưỡng cho sụn khớp.
- Tăng cường sức mạnh và sức bền của các cơ xung quanh khớp gối, giúp hỗ trợ khớp gối và giảm nguy cơ chấn thương.
- Cải thiện khả năng vận động, giúp người bệnh thực hiện các hoạt động hàng ngày dễ dàng hơn.
Người bị thoái hóa khớp gối nên tập thể dục nhẹ nhàng, cường độ thấp, tránh các hoạt động làm tăng áp lực lên khớp gối, chẳng hạn như chạy bộ, nhảy, leo cầu thang,… Một số bài tập thể dục nhẹ nhàng phù hợp cho người bị thoái hóa khớp gối bao gồm:
- Đi bộ: Đi bộ là bài tập thể dục đơn giản, dễ thực hiện và phù hợp cho mọi lứa tuổi. Người bệnh nên đi bộ mỗi ngày, mỗi lần khoảng 30 phút.
- Đạp xe: Đạp xe là bài tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh và sức bền của các cơ chân, đồng thời giảm áp lực lên khớp gối. Người bệnh nên đạp xe trong 30 phút mỗi ngày, mỗi tuần 3-4 lần.
- Bơi lội: Bơi lội là bài tập thể dục nhẹ nhàng, không gây áp lực lên khớp gối. Người bệnh có thể bơi lội trong 30 phút mỗi ngày, mỗi tuần 3-4 lần.
Trước khi bắt đầu tập thể dục, người bị thoái hóa khớp gối nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để được tư vấn các bài tập phù hợp và an toàn.
Sử dụng các biện pháp vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị không xâm lấn, có hiệu quả trong việc giảm đau, cải thiện khả năng vận động và ngăn ngừa biến chứng của thoái hóa khớp gối. Vật lý trị liệu có thể được thực hiện tại nhà hoặc tại các trung tâm vật lý trị liệu. Các biện pháp vật lý trị liệu thường được sử dụng trong điều trị thoái hóa khớp gối bao gồm:
- Chườm nóng, chườm lạnh: Chườm nóng giúp tăng cường lưu thông máu, giảm đau và cứng khớp; chườm lạnh giúp giảm sưng, viêm.
- Sóng cao tầng: Đây là phương pháp sử dụng sóng âm tần số cao để kích thích quá trình tự chữa lành của cơ thể, giúp giảm đau, cải thiện khả năng vận động.
- Kéo giãn cơ: Kéo giãn cơ giúp tăng cường độ linh hoạt của các cơ xung quanh khớp gối, giúp giảm đau, cứng khớp.
Khi thực hiện các biện pháp vật lý trị liệu tại nhà, người bị thoái hóa khớp gối cần lưu ý những điều sau:
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu: Các biện pháp vật lý trị liệu cần được thực hiện đúng cách để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Bắt đầu từ từ và tăng dần cường độ: Tránh tập quá sức, có thể làm tổn thương khớp gối.
- Dừng tập nếu đau: Nếu cảm thấy đau khi tập, cần dừng tập và nghỉ ngơi.
Sử dụng thuốc
Thuốc là một trong những phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối phổ biến. Thuốc có thể giúp giảm đau, viêm, cải thiện khả năng vận động và ngăn ngừa biến chứng của bệnh. Các loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị thoái hóa khớp gối bao gồm:
- Thuốc giảm đau không opioid: Thuốc giảm đau không opioid, chẳng hạn như acetaminophen, ibuprofen, naproxen có thể giúp giảm đau nhẹ đến trung bình.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): NSAIDs, chẳng hạn như ibuprofen, naproxen, diclofenac có thể giúp giảm đau, viêm hiệu quả hơn thuốc giảm đau không opioid. Tuy nhiên, NSAIDs có thể gây ra một số tác dụng phụ, chẳng hạn như loét dạ dày, chảy máu dạ dày,…
- Thuốc chống thoái hóa khớp tác dụng chậm (SYSADOAs): SYSADOAs, chẳng hạn như glucosamine, chondroitin sulfate, diacerein có thể giúp cải thiện các triệu chứng thoái hóa khớp gối, bao gồm đau, cứng khớp, sưng. Tuy nhiên, SYSADOAs cần sử dụng trong thời gian dài mới có hiệu quả.
- Thuốc tiêm nội khớp: Thuốc tiêm nội khớp, chẳng hạn như corticosteroid, hyaluronic acid có thể giúp giảm đau, viêm hiệu quả nhanh chóng. Tuy nhiên, tiêm nội khớp chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn để tránh các tác dụng phụ, chẳng hạn như tổn thương sụn khớp.
Khi sử dụng thuốc trong điều trị thoái hóa khớp gối tại nhà, người bệnh cần lưu ý những điều sau:
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ: Thuốc cần được sử dụng đúng liều lượng, đúng cách để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh các tác dụng phụ.
- Thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng: Một số loại thuốc có thể tương tác với nhau, gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Theo dõi các tác dụng phụ: Nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng thuốc, cần thông báo cho bác sĩ ngay lập tức.
Thuốc là một phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bị thoái hóa khớp gối. Tuy nhiên, cần sử dụng thuốc đúng cách để tránh các tác dụng phụ.
Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì
Giảm cân là một trong những phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối hiệu quả nhất, đặc biệt là đối với những người thừa cân hoặc béo phì. Khi giảm cân, trọng lượng cơ thể giảm xuống, áp lực lên khớp gối cũng giảm xuống, giúp giảm đau, cứng khớp, cải thiện khả năng vận động và ngăn ngừa biến chứng của bệnh. Tuy nhiên, giảm cân trong điều trị thoái hóa khớp gối cần được thực hiện một cách khoa học và an toàn, cần lưu ý những điều sau:
- Giảm cân từ từ và đều đặn: Không nên giảm cân quá nhanh, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác. Mục tiêu giảm cân hợp lý là từ 0,5-1kg/tuần.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh và sức bền của cơ, giúp giảm đau, cứng khớp và hỗ trợ giảm cân.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn uống lành mạnh giúp cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể và hỗ trợ giảm cân. Nên hạn chế các loại thực phẩm nhiều calo, chất béo, đường,…
Tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng: Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp bạn xây dựng kế hoạch giảm cân phù hợp và an toàn.
Dưới đây là một số lời khuyên cụ thể giúp bạn giảm cân hiệu quả trong điều trị thoái hóa khớp gối:
- Tăng cường hoạt động thể chất: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần. Các bài tập phù hợp cho người bị thoái hóa khớp gối bao gồm: đi bộ, đạp xe, bơi lội,…
- Giảm lượng calo nạp vào: Hạn chế ăn các loại thực phẩm nhiều calo, chất béo, đường,… Thay vào đó, nên ăn nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt,…
- Uống nhiều nước: Uống đủ nước giúp cơ thể hoạt động bình thường và hỗ trợ giảm cân.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và tái tạo năng lượng.
Giảm cân trong điều trị thoái hóa khớp gối là một quá trình lâu dài và cần sự kiên trì. Tuy nhiên, nếu thực hiện đúng cách, bạn có thể giảm đau, cải thiện khả năng vận động và ngăn ngừa biến chứng của bệnh.
Hỗ trợ điều trị thoái hóa khớp gối bằng các phương pháp bổ sung.
Một số bằng chứng cho thấy các phương pháp bổ sung, chẳng hạn như thảo dược và vitamin, có thể giúp giảm đau và cải thiện chức năng khớp gối. Tuy nhiên, các nghiên cứu còn hạn chế và kết quả không nhất quán. Một số thảo dược và vitamin có thể được nghiên cứu để điều trị thoái hóa khớp gối bao gồm:
- Glucosamine và chondroitin sulfate: Đây là hai chất được tìm thấy tự nhiên trong sụn khớp. Các nghiên cứu cho thấy glucosamine và chondroitin sulfate có thể giúp giảm đau và cải thiện chức năng khớp gối.
- Methylsulfonylmethane (MSM): MSM là một hợp chất lưu huỳnh có thể giúp giảm viêm và đau. Các nghiên cứu cho thấy MSM có thể giúp giảm đau và cải thiện chức năng khớp gối.
- Curcumin: Curcumin là một chất chống oxy hóa được tìm thấy trong nghệ. Các nghiên cứu cho thấy curcumin có thể giúp giảm viêm và đau.
- Omega-3 fatty acids: Omega-3 fatty acids là một loại axit béo thiết yếu có thể giúp giảm viêm. Các nghiên cứu cho thấy omega-3 fatty acids có thể giúp giảm đau và cải thiện chức năng khớp gối.
Trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp bổ sung nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn. Bác sĩ có thể giúp bạn xác định xem các phương pháp bổ sung có an toàn và phù hợp với bạn hay không. Ngoài ra, có một số phương pháp bổ sung khác có thể giúp giảm đau và cải thiện chức năng khớp gối, bao gồm:
- Massage: Massage có thể giúp giảm đau, cứng khớp và cải thiện lưu thông máu.
- Thiền: Thiền có thể giúp giảm căng thẳng và lo lắng, có thể góp phần làm trầm trọng thêm các triệu chứng thoái hóa khớp gối.
- Yoga: Yoga có thể giúp tăng cường sức mạnh và độ linh hoạt của các cơ xung quanh khớp gối, giúp giảm đau, cứng khớp và cải thiện khả năng vận động.
Nếu bạn đang tìm kiếm các phương pháp điều trị bổ sung cho thoái hóa khớp gối, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe khác. Họ có thể giúp bạn xác định xem các phương pháp bổ sung nào phù hợp với bạn và có thể giúp bạn lập kế hoạch điều trị an toàn và hiệu quả.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm và tham gia các nền tảng để cập nhật và trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa tại.
- Youtube: Youtube.com/@suckhoeyte
- Facebook Page: Fb.com/suckhoeyte.com.vn/
- Facebook Group: Fb.com/536288528581514
- Tiktok: Tiktok.com/@suckhoeyte