Trật khớp vai là một chấn thương khá phổ biến, thường gặp ở những người chơi thể thao, vận động viên, người lao động nặng nhọc, hoặc người cao tuổi. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, trật khớp vai có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng vận động của vai. Điều trị chính xác giúp giảm đau và cải thiện chức năng vận động đồng thời ngăn ngừa các tổn thương khác
Làm sao để chẩn đoán trật khớp vai?
Chẩn đoán trật khớp vai dựa trên các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng, bao gồm:
- Đau dữ dội ở vai: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của trật khớp vai. Đau thường dữ dội và đột ngột, khiến người bệnh không thể cử động vai.
- Sưng tấy ở vai: Sưng tấy có thể xảy ra sau khi bị chấn thương, do máu và dịch tích tụ ở vùng vai.
- Hạn chế vận động ở vai: Người bệnh sẽ không thể cử động vai bình thường, đặc biệt là các động tác nâng, xoay, hoặc đưa tay qua đầu.
- Vai có thể bị biến dạng: Trong một số trường hợp, trật khớp vai có thể khiến vai bị biến dạng, nhìn khác so với vai lành.
Ngoài ra, người bệnh có thể gặp các triệu chứng khác như:
- Tê bì hoặc ngứa ran ở cánh tay: Do dây thần kinh bị chèn ép.
- Chóng mặt hoặc buồn nôn: Do chấn động.
Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng để xác định các dấu hiệu và triệu chứng của trật khớp vai. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang khớp vai để loại trừ các chấn thương khác như gãy xương.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI) khớp vai để đánh giá mức độ tổn thương của khớp.
Các phương pháp điều trị trật khớp vai
Việc lựa chọn phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Các phương pháp điều trị trật khớp vai bao gồm:
Nắn chỉnh khớp vai
Phương pháp nắn chỉnh điều trị khớp vai là phương pháp phổ biến nhất để điều trị trật khớp vai. Phương pháp này được thực hiện bởi bác sĩ hoặc nhà vật lý trị liệu có chuyên môn.
Nắn chỉnh khớp vai thường được thực hiện dưới tác dụng của thuốc mê hoặc gây tê cục bộ. Bác sĩ sẽ tiến hành nắn chỉnh khớp vai theo các bước sau:
- Tư thế nắn chỉnh: Người bệnh nằm ngửa, cánh tay bị trật được nâng lên cao và xoay ra ngoài.
- Sử dụng lực để nắn chỉnh khớp: Bác sĩ sẽ sử dụng lực để nắn chỉnh khớp vai, giúp khớp trở lại vị trí bình thường.
- Kiểm tra vị trí khớp: Sau khi nắn chỉnh, bác sĩ sẽ kiểm tra vị trí khớp để đảm bảo khớp đã trở lại vị trí bình thường.
Nắn chỉnh khớp vai có thể được thực hiện theo nhiều kỹ thuật khác nhau. Một số kỹ thuật nắn chỉnh khớp vai phổ biến bao gồm:
- Kỹ thuật nắn chỉnh bằng kéo: Kỹ thuật này sử dụng lực kéo để giúp khớp vai trở lại vị trí bình thường.
- Kỹ thuật nắn chỉnh bằng xoay: Kỹ thuật này sử dụng lực xoay để giúp khớp vai trở lại vị trí bình thường.
- Kỹ thuật nắn chỉnh bằng đẩy: Kỹ thuật này sử dụng lực đẩy để giúp khớp vai trở lại vị trí bình thường.
Sau khi nắn chỉnh khớp vai, người bệnh có thể bị đau và sưng tấy. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau và kháng viêm để giúp giảm đau và sưng tấy.
Bó bột
Phương pháp bó bột điều trị khớp vai là phương pháp được sử dụng để cố định khớp vai trong một thời gian nhất định, giúp khớp ổn định và hồi phục. Phương pháp này thường được áp dụng sau khi nắn chỉnh khớp vai. Bó bột khớp vai được thực hiện theo các bước sau:
- Vệ sinh vùng vai: Vùng vai cần được vệ sinh sạch sẽ trước khi bó bột.
- Đánh dấu vị trí khớp vai: Bác sĩ sẽ đánh dấu vị trí khớp vai để tránh bó bột sai vị trí.
- Quấn băng dính: Băng dính được quấn quanh vùng vai theo hình chữ nhật, sao cho cố định khớp vai trong tư thế bình thường.
- Cố định băng dính: Băng dính được cố định bằng băng keo.
Bó bột khớp vai thường được thực hiện trong vòng 1-2 tuần. Trong thời gian bó bột, người bệnh cần nghỉ ngơi và hạn chế vận động khớp vai. Sau khi bó bột được tháo ra, người bệnh cần được tập vật lý trị liệu để tăng cường sức mạnh và phạm vi vận động của khớp vai.
Phương pháp bó bột điều trị khớp vai có tác dụng giúp khớp vai ổn định và hồi phục. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể gây ra một số hạn chế, chẳng hạn như:
- Khó chịu khi vận động.
- Gây kích ứng da.
- Khiến khớp vai trở nên cứng.
Do đó, phương pháp bó bột điều trị khớp vai chỉ nên được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu khi bị trật khớp vai có tác dụng giúp:
- Giảm đau và sưng tấy: Vật lý trị liệu có thể giúp giảm đau và sưng tấy bằng cách sử dụng các phương pháp như chườm đá, massage, và các bài tập giãn cơ.
- Tăng cường sức mạnh và phạm vi vận động của khớp vai: Vật lý trị liệu có thể giúp tăng cường sức mạnh và phạm vi vận động của khớp vai bằng các bài tập vận động khớp.
- Giảm nguy cơ trật khớp vai tái phát: Vật lý trị liệu có thể giúp giảm nguy cơ trật khớp vai tái phát bằng cách giúp tăng cường sức mạnh và độ ổn định của khớp vai.
Vật lý trị liệu khi bị trật khớp vai thường được bắt đầu sau khi bó bột được tháo ra. Bác sĩ vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn người bệnh các bài tập phù hợp để đạt được các mục tiêu điều trị. Một số bài tập vật lý trị liệu thường được sử dụng cho người bị trật khớp vai bao gồm:
- Các bài tập giãn cơ: Các bài tập giãn cơ giúp giảm đau và sưng tấy, đồng thời giúp tăng cường phạm vi vận động của khớp vai.
- Các bài tập tăng cường sức mạnh: Các bài tập tăng cường sức mạnh giúp tăng cường sức mạnh của các cơ xung quanh khớp vai, giúp khớp vai trở nên ổn định hơn.
Người bệnh cần tập vật lý trị liệu theo chỉ dẫn của bác sĩ vật lý trị liệu. Không nên tự ý tập vật lý trị liệu tại nhà, vì có thể gây ra những tổn thương thêm cho khớp vai.
Phẫu thuật
Phẫu thuật điều trị trật khớp vai là phương pháp điều trị cuối cùng, thường được áp dụng trong các trường hợp sau:
- Trật khớp nặng, khớp bị tổn thương nặng.
- Trật khớp vai tái phát nhiều lần.
- Trật khớp vai kèm theo các tổn thương khác, chẳng hạn như gãy xương, rách dây chằng, hoặc rách bao khớp.
Phẫu thuật điều trị trật khớp vai có tác dụng giúp:
- Khôi phục vị trí khớp và chức năng của khớp.
- Giảm nguy cơ trật khớp vai tái phát.
Phương pháp phẫu thuật điều trị trật khớp vai thường được sử dụng là phẫu thuật nội soi khớp vai. Phẫu thuật nội soi khớp vai là phương pháp sử dụng các dụng cụ phẫu thuật nhỏ và camera nội soi để thực hiện phẫu thuật. Phẫu thuật nội soi khớp vai có nhiều ưu điểm hơn so với phẫu thuật mổ mở, chẳng hạn như:
- Ít xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh.
- Đường mổ nhỏ, ít đau đớn.
- Thẩm mỹ cao.
Phẫu thuật điều trị trật khớp vai thường được thực hiện dưới gây mê toàn thân. Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật theo các bước sau:
- Tiến hành gây mê toàn thân.
- Thực hiện các đường rạch nhỏ để đưa dụng cụ phẫu thuật và camera nội soi vào khớp vai.
- Sửa chữa các tổn thương của khớp vai.
- Cố định khớp vai bằng các dụng cụ phẫu thuật.
- Đóng các đường rạch.
Sau phẫu thuật, người bệnh cần nghỉ ngơi và hạn chế vận động khớp vai trong một thời gian nhất định. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau và kháng viêm để giúp giảm đau và sưng tấy.
Vật lý trị liệu thường được bắt đầu sau khi phẫu thuật được thực hiện. Bác sĩ vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn người bệnh các bài tập phù hợp để tăng cường sức mạnh và phạm vi vận động của khớp vai.
Người bệnh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi.
Làm thế nào để ngăn ngừa tái phát?
Dưới đây là một số biện pháp giúp ngăn ngừa trật khớp vai tái phát:
- Tăng cường sức mạnh và độ ổn định của khớp vai: Điều này có thể được thực hiện thông qua các bài tập vật lý trị liệu.
- Tránh các hoạt động khiến khớp vai bị chấn thương: Điều này bao gồm các hoạt động như chơi thể thao tiếp xúc, nâng vật nặng quá sức, hoặc té ngã.
- Sử dụng các dụng cụ bảo hộ: Các dụng cụ bảo hộ có thể giúp bảo vệ khớp vai khỏi chấn thương, chẳng hạn như áo bảo hộ vai hoặc miếng đệm vai.
Dưới đây là một số bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh và độ ổn định của khớp vai:
- Các bài tập giãn cơ: Các bài tập giãn cơ giúp giảm đau và sưng tấy, đồng thời giúp tăng cường phạm vi vận động của khớp vai.
- Các bài tập tăng cường sức mạnh: Các bài tập tăng cường sức mạnh giúp tăng cường sức mạnh của các cơ xung quanh khớp vai, giúp khớp vai trở nên ổn định hơn.
- Các bài tập thăng bằng: Các bài tập thăng bằng giúp cải thiện khả năng giữ thăng bằng của khớp vai, giúp giảm nguy cơ trật khớp vai tái phát.
Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ vật lý trị liệu để được hướng dẫn các bài tập phù hợp.
Có thể bạn quan tâm:
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm và tham gia các nền tảng để cập nhật và trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa tại.
- Youtube: Youtube.com/@suckhoeyte
- Facebook Page: Fb.com/suckhoeyte.com.vn/
- Facebook Group: Fb.com/536288528581514
- Tiktok: Tiktok.com/@suckhoeyte
Trong trường hợp bạn có những câu hỏi, thắc mắc riêng về tình trạng bệnh của mình có thể tham vấn ý kiến bác sĩ bằng cách nhấn vào banner bên dưới đây.