Nhân sâm, một loại thảo dược quý hiếm, từ lâu đã được biết đến với những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Được mệnh danh là “thần dược”, nhân sâm không chỉ là một vị thuốc trong y học cổ truyền mà còn là một món quà quý giá từ thiên nhiên ban tặng cho con người.
Nhân sâm là gì?
Nhân sâm là một loại thảo mộc lâu năm được sử dụng trong y học cổ truyền trong nhiều thế kỷ. Rễ của cây nhân sâm được sử dụng để làm thuốc và được cho là có nhiều lợi ích sức khỏe. Nhân sâm được tìm thấy ở các vùng núi của Đông Á và Bắc Mỹ. Cây phát triển chậm và có thể mất nhiều năm để trưởng thành.
Có bao nhiêu loại nhân sâm?
Có 11 loại nhân sâm khác nhau, nhưng chỉ có 4 loại được coi là “thật”:
- Nhân sâm Hàn Quốc: Loại này được trồng ở Hàn Quốc và được cho là có chất lượng cao nhất.
- Nhân sâm Trung Quốc: Loại này được trồng ở Trung Quốc và có liên quan chặt chẽ đến nhân sâm Hàn Quốc.
- Nhân sâm Mỹ: Loại này được trồng ở Bắc Mỹ và khác với nhân sâm Hàn Quốc và Trung Quốc.
- Nhân sâm Nhật Bản: Loại này được trồng ở Nhật Bản và cũng khác với nhân sâm Hàn Quốc và Trung Quốc.
Bảy loại nhân sâm khác được coi là “giả” hoặc “nhân tạo”:
- Nhân sâm Siberia: Loại này được trồng ở Siberia và có liên quan đến nhân sâm Hàn Quốc và Trung Quốc.
- Nhân sâm Việt Nam: Loại này được trồng ở Việt Nam và có liên quan đến nhân sâm Hàn Quốc và Trung Quốc.
- Nhân sâm Canada: Loại này được trồng ở Canada và có liên quan đến nhân sâm Mỹ.
- Nhân sâm Tây Ban Nha: Loại này được trồng ở Tây Ban Nha và không liên quan đến nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ hoặc Nhật Bản.
- Nhân sâm Pháp: Loại này được trồng ở Pháp và không liên quan đến nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ hoặc Nhật Bản.
- Nhân sâm Ý: Loại này được trồng ở Ý và không liên quan đến nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ hoặc Nhật Bản.
- Nhân sâm Đức: Loại này được trồng ở Đức và không liên quan đến nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ hoặc Nhật Bản.
Tất cả các loại nhân sâm đều được cho là có một số lợi ích sức khỏe, nhưng lợi ích của từng loại có thể khác nhau. Điều quan trọng là phải nghiên cứu loại nhân sâm cụ thể mà bạn quan tâm để đảm bảo rằng nó phù hợp với mình.
Thành phần hóa học của nhân sâm?
Nhân sâm chứa nhiều thành phần hóa học khác nhau, bao gồm:
- Saponin: Đây là thành phần hoạt động chính. Saponin là một loại glycoside có nhiều dạng khác nhau, bao gồm ginsenosides, panaxosides và dammaranes. Saponin được cho là có nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm tăng cường hệ miễn dịch, giảm căng thẳng, cải thiện chức năng nhận thức và tăng cường năng lượng.
- Polysaccharides: Đây là một loại carbohydrate có nhiều trong nhân sâm. Polysaccharides được cho là có tác dụng chống ung thư, chống viêm và chống oxy hóa.
- Peptides: Đây là các chuỗi axit amin. Peptides được cho là có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện chức năng nhận thức và tăng cường năng lượng.
- Vitamin và khoáng chất: Nhân sâm chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu, bao gồm vitamin B1, B2, B3, B5, B6, B12, C, E, K, canxi, sắt, kali, magie, mangan, phốt pho và selen.
Công dụng của nhân sâm?
Nhân sâm được sử dụng trong y học cổ truyền từ hàng thế kỷ và được cho là có nhiều lợi ích sức khỏe. Một số công dụng bao gồm:
- Tăng cường hệ miễn dịch: Giúp tăng cường hệ miễn dịch bằng cách kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch.
- Giảm căng thẳng: Giúp giảm căng thẳng bằng cách điều chỉnh mức cortisol, một loại hormone gây căng thẳng.
- Cải thiện chức năng nhận thức: Giúp cải thiện chức năng nhận thức, bao gồm trí nhớ, khả năng tập trung và học tập.
- Tăng cường năng lượng: Tăng cường năng lượng và giảm bớt sự mệt mỏi.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tim: Giảm nguy cơ mắc bệnh tim bằng cách giảm cholesterol và huyết áp.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư: Giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư bằng cách chống lại các gốc tự do và kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch.
Ngoài ra, nhân sâm còn có thể:
- Cải thiện chức năng tình dục
- Tăng cường sức khỏe của da
- Chống lão hóa
- Cải thiện chức năng tiêu hóa
- Giảm đau
Cách sử dụng nhân sâm?
Nhân sâm có thể được sử dụng bằng nhiều cách khác nhau, bao gồm:
- Uống trà: Pha 1-2g nhân sâm thái lát với nước nóng như pha trà. Có thể thêm mật ong hoặc đường để dễ uống hơn. Uống 1-2 lần mỗi ngày.
- Ăn tươi hoặc sấy khô: Cắt nhân sâm thành từng lát mỏng và ngậm trực tiếp. Có thể nhai và nuốt cả bã hoặc nhả bã sau khi ngậm. Ăn 1-2g mỗi ngày.
- Dùng viên nang hoặc viên nén: Dùng theo hướng dẫn sử dụng trên bao bì sản phẩm. Liều lượng thông thường là 1-2 viên mỗi ngày.
- Bôi kem hoặc gel: Bôi lên da khu vực cần điều trị. Sử dụng 2-3 lần mỗi ngày.
Liều lượng sử dụng nhân sâm?
Liều lượng sử dụng phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Tuổi: Người lớn tuổi thường cần liều lượng thấp hơn người trẻ tuổi.
- Giới tính: Nam giới thường cần liều lượng cao hơn nữ giới.
- Tình trạng sức khỏe: Người có bệnh lý nền có thể cần liều lượng thấp hơn người khỏe mạnh.
- Mục đích sử dụng: Liều lượng sử dụng để bồi bổ sức khỏe sẽ khác với liều lượng sử dụng để điều trị bệnh.
Dưới đây là liều lượng sử dụng thông thường:
- Nhân sâm tươi: 1-2g mỗi ngày.
- Nhân sâm khô: 0,5-1g mỗi ngày.
- Viên nang hoặc viên nén nhân sâm: 1-2 viên mỗi ngày, theo hướng dẫn sử dụng trên bao bì sản phẩm.
- Trà nhân sâm: 1-2 túi mỗi ngày.
Ai không nên sử dụng nhân sâm?
Nhân sâm là một loại thảo dược quý có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng nên sử dụng nhân sâm. Dưới đây là những người không nên sử dụng nhân sâm:
Người có bệnh lý nền:
-
- Huyết áp cao: Làm tăng huyết áp, do đó người có huyết áp cao không nên sử dụng.
- Bệnh tim mạch: Làm tăng nhịp tim và co bóp tim, do đó người có bệnh tim mạch không nên sử dụng.
- Bệnh tiểu đường: Giảm lượng đường trong máu, do đó người có bệnh tiểu đường đang sử dụng thuốc điều trị cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Mất ngủ: Có thể làm tăng hưng phấn, do đó người mất ngủ không nên sử dụng.
- Viêm loét dạ dày: Có thể kích thích dạ dày, do đó người có viêm loét dạ dày không nên sử dụng.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Hiện nay chưa có đủ bằng chứng khoa học về tính an toàn đối với phụ nữ mang thai và cho con bú, do đó những đối tượng này nên thận trọng khi sử dụng.
- Trẻ em: Trẻ em dưới 12 tuổi không nên sử dụng.
- Người đang sử dụng thuốc: Nhân sâm có thể tương tác với một số loại thuốc, do đó người đang sử dụng thuốc cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Người có cơ địa nóng: Nhân sâm có tính ấm, do đó người có cơ địa nóng có thể bị nổi mụn, nóng trong người khi sử dụng.
Ngoài ra, những người sau đây cũng nên thận trọng khi sử dụng:
- Người có tiền sử dị ứng
- Người có chức năng gan hoặc thận suy yếu
- Người đang trong giai đoạn hồi phục sau phẫu thuật
Cách bảo quản nhân sâm?
Nhân sâm tươi
- Bảo quản trong tủ lạnh: Rửa sạch, để ráo nước, sau đó cho vào túi zip hoặc hộp đựng thực phẩm và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Cách này có thể bảo quản nhân sâm tươi trong khoảng 1-2 tuần.
Ngâm mật ong: Cắt thành từng lát mỏng, cho vào hũ thủy tinh và đổ mật ong vào sao cho ngập sâm. Đậy kín nắp hũ và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát. Cách này có thể bảo quản nhân sâm tươi trong khoảng 6 tháng – 1 năm. - Sấy khô: Rửa sạch, để ráo nước, sau đó sấy khô ở nhiệt độ 40-50 độ C trong khoảng 4-5 tiếng. Sau khi sấy khô, cho vào túi zip hoặc hộp đựng thực phẩm và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát. Cách này có thể bảo quản nhân sâm tươi trong khoảng 1-2 năm.
Nhân sâm khô:
- Cho nhân sâm vào túi zip hoặc hộp đựng thực phẩm và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát. Cách này có thể bảo quản nhân sâm khô trong khoảng 2-3 năm.
- Ngâm rượu: Cắt nhân sâm thành từng lát mỏng, cho vào bình rượu và ngâm trong khoảng 1 tháng. Cách này có thể bảo quản nhân sâm khô trong thời gian dài và giúp tăng cường tác dụng của nhân sâm.
Lưu ý:
- Tránh bảo quản nhân sâm ở nơi có ánh nắng trực tiếp chiếu vào, nhiệt độ cao. Không nên bảo quản cùng với các loại thực phẩm khác.
Nhân sâm là một loại thảo dược quý có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Để bảo quản nhân sâm được tốt nhất, bạn nên tuân thủ những hướng dẫn trên.
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm và tham gia các nền tảng để cập nhật và trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa tại.
- Youtube: Youtube.com/@suckhoeyte
- Facebook Page: Fb.com/suckhoeyte.com.vn/
- Facebook Group: Fb.com/536288528581514
- Tiktok: Tiktok.com/@suckhoeyte