Thuốc chống dị ứng là các loại thuốc có tác dụng làm giảm hoặc ngăn chặn phản ứng dị ứng của cơ thể. Phản ứng dị ứng là một phản ứng quá mức của hệ miễn dịch khi tiếp xúc với các tác nhân lạ, gọi là dị nguyên. Các tác nhân gây dị ứng có thể là phấn hoa, bụi, lông động vật, thực phẩm, thuốc,…
Có những loại thuốc chống dị ứng nào?
Thuốc dị ứng có thể được chia thành hai nhóm chính là thuốc kháng histamin và thuốc ức chế miễn dịch.
Thuốc kháng histamin là loại thuốc chống dị ứng phổ biến nhất. Thuốc hoạt động bằng cách ngăn chặn tác dụng của histamin, một chất hóa học được giải phóng trong quá trình phản ứng dị ứng. Histamin là nguyên nhân gây ra các triệu chứng dị ứng như ngứa, chảy nước mũi, hắt hơi, sổ mũi, nổi mề đay,…
Thuốc kháng histamin được chia thành hai loại chính là thuốc kháng histamin thế hệ 1 và thuốc kháng histamin thế hệ 2.
- Thuốc kháng histamin thế hệ 1 thường có tác dụng nhanh nhưng cũng có nhiều tác dụng phụ như buồn ngủ, mệt mỏi, khô miệng,…
- Thuốc kháng histamin thế hệ 2 thường có tác dụng chậm hơn thuốc thế hệ 1 nhưng lại ít tác dụng phụ hơn.
Thuốc ức chế miễn dịch là loại thuốc có tác dụng làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch. Thuốc thường được sử dụng trong trường hợp dị ứng nặng hoặc không đáp ứng với thuốc kháng histamin.
Thuốc ức chế miễn dịch được chia thành hai loại chính là thuốc corticoid và thuốc miễn dịch.
Thuốc corticoid là loại thuốc có tác dụng chống viêm mạnh. Thuốc thường được sử dụng dưới dạng thuốc uống, thuốc xịt mũi, thuốc nhỏ mắt,…
Thuốc miễn dịch là loại thuốc có tác dụng làm giảm phản ứng dị ứng của cơ thể. Thuốc thường được sử dụng dưới dạng tiêm.
Ngoài ra, còn có một số loại thuốc dị ứng khác như:
- Thuốc thông mũi giúp giảm tắc nghẽn mũi trong trường hợp viêm mũi dị ứng.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) giúp giảm viêm, đau, sưng tấy trong trường hợp dị ứng da.
- Thuốc kháng viêm sinh học giúp giảm viêm trong trường hợp dị ứng nặng.
Tùy theo loại dị ứng và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc dị ứng phù hợp.
Thuốc chống dị ứng hoạt động như thế nào?
Cơ chế hoạt động của thuốc kháng histamin
Thuốc kháng histamin có thể được chia thành hai loại chính:
- Thuốc kháng histamin thế hệ 1: Thuốc kháng histamin thế hệ 1 có tác dụng nhanh chóng, nhưng có thể gây ra một số tác dụng phụ, chẳng hạn như buồn ngủ, khô miệng, chóng mặt, và rối loạn tiêu hóa.
- Thuốc kháng histamin thế hệ 2: Thuốc kháng histamin thế hệ 2 có tác dụng kéo dài hơn, ít gây tác dụng phụ hơn so với thuốc kháng histamin thế hệ 1.
Thuốc kháng histamin hoạt động bằng cách gắn vào các thụ thể histamin H1. Thụ thể histamin H1 là loại thụ thể mà histamin liên kết với để gây ra các triệu chứng dị ứng. Khi thuốc kháng histamin gắn vào thụ thể histamin H1, nó sẽ ngăn chặn histamin liên kết với thụ thể này, từ đó giúp ngăn chặn hoặc làm giảm các triệu chứng dị ứng.
Cơ chế hoạt động của thuốc giảm viêm
Thuốc giảm viêm có thể được chia thành hai nhóm chính:
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): NSAID là nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt và chống viêm phổ biến. NSAID có tác dụng ức chế sản xuất prostaglandin, một chất hóa học đóng vai trò trong phản ứng viêm.
- Corticosteroid: Corticosteroids là một loại hormone được sản xuất tự nhiên trong cơ thể. Corticosteroids có tác dụng mạnh mẽ trong việc giảm viêm.
Thuốc giảm viêm thường được sử dụng trong trường hợp các triệu chứng dị ứng nặng hoặc không đáp ứng với thuốc kháng histamin.
Thuốc chống dị ứng có tác dụng phụ gì?
Thuốc chống dị ứng có thể gây ra một số tác dụng phụ, tùy thuộc vào loại thuốc và liều lượng sử dụng.
Tác dụng phụ của thuốc kháng histamin
Thuốc kháng histamin thế hệ 1 thường có tác dụng nhanh nhưng cũng có nhiều tác dụng phụ như:
- Buồn ngủ, mệt mỏi
- Khô miệng
- Chóng mặt, hoa mắt
- Nhịp tim nhanh
- Táo bón
- Bí tiểu
- Kích ứng dạ dày
Thuốc kháng histamin thế hệ 2 thường có tác dụng chậm hơn thuốc thế hệ 1 nhưng lại ít tác dụng phụ hơn. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Buồn nôn, nôn
- Nhức đầu
- Khô miệng
- Tăng cân
- Mệt mỏi
Tác dụng phụ của thuốc ức chế miễn dịch
Thuốc corticoid có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Tăng cân
- Mụn trứng cá
- Loãng xương
- Mệt mỏi
- Tăng huyết áp
- Tiểu đường
Thuốc miễn dịch có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Sốt
- Chóng mặt
- Đau đầu
- Mệt mỏi
- Buồn nôn, nôn
- Tăng cân
- Phản ứng dị ứng
Khi nào nên sử dụng thuốc chống dị ứng?
Thuốc chống dị ứng được sử dụng để điều trị các triệu chứng dị ứng, chẳng hạn như ngứa, sưng, hắt hơi, chảy nước mũi, ho, và phát ban. Thuốc chống dị ứng có thể được sử dụng trong các trường hợp sau:
- Khi bạn bị dị ứng với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, bụi, hoặc thức ăn.
- Khi bạn bị dị ứng theo mùa hoặc dị ứng quanh năm.
- Khi các triệu chứng dị ứng của bạn gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn.
Thuốc chống dị ứng có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào loại thuốc và tình trạng dị ứng của bạn. Một số loại thuốc chống dị ứng có thể được sử dụng theo đường uống, đường mũi, hoặc đường tiêm.
Liều lượng và cách dùng thuốc chống dị ứng
Liều lượng và cách dùng thuốc chống dị ứng tùy thuộc vào loại thuốc, tình trạng dị ứng và độ tuổi của bạn. Tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể về cách dùng thuốc chống dị ứng.
Làm thế nào để sử dụng thuốc chống dị ứng an toàn?
Để sử dụng thuốc dị ứng an toàn, cần lưu ý những vấn đề sau:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt là đối với trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, người có tiền sử bệnh tim mạch, tiểu đường, loãng xương,…
- Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và cách dùng thuốc. Không tự ý tăng giảm liều lượng hoặc kéo dài thời gian sử dụng thuốc.
- Cẩn thận khi sử dụng thuốc cho người lái xe, vận hành máy móc hoặc làm những công việc cần sự tập trung cao độ. Thuốc chống dị ứng có thể gây buồn ngủ, mệt mỏi, ảnh hưởng đến khả năng tập trung.
- Ngừng sử dụng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu gặp phải các tác dụng phụ như buồn ngủ, mệt mỏi, khô miệng,…
⏩⏩ Mời quý vị và các bạn quan tâm và tham gia các nền tảng để cập nhật và trao đổi thêm những thông tin – tình trạng sức khỏe cùng cộng đồng và bác sĩ chuyên khoa tại.
- Youtube: Youtube.com/@suckhoeyte
- Facebook Page: Fb.com/suckhoeyte.com.vn/
- Facebook Group: Fb.com/536288528581514
- Tiktok: Tiktok.com/@suckhoeyte